Seydikemer’de Emlakçılar Kira Yükseltiyor! Başlıklı yazımız her ne kadar Seydikemer özelinde ele alınmış olsa da genel itibariyle ülkeyi komple sarmalına almış temel bir sorundur. Daha önce de defalarca basına yansımış olan, Emlakçı manipülasyonları ile yükseltilen kiralara dair haberleri hep birlikte okuduk ve utandık.
Elbette ki Seydikemer’deki kira artışlarını tetikleyen tek bir faktörden bahsetmek zordur. Birden fazla etkenin bir araya gelmesiyle kira artışları yaşanmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
Artan talep: Seydikemer, son yıllarda Devlet Hastanesinin açılması, Saklıkent etkisi ile turizm açısından popüler bir destinasyon haline gelmesi ve Muğla’nın diğer ilçelerine kıyasla daha sakin yaşam şartları sunup görece daha ekonomik olması nedeniyle göç alma oranında artış yaşamış bölgedir.
Bu durum, kiralık konutlara olan talebi de beraberinde getirmiştir. Artan talep, sınırlı arz ile karşı karşıya gelince kira fiyatlarında yukarı yönlü bir baskı oluşmaktadır. Tabi bu durum Emlakçı esnafının, emlakçı olmayıp inşaat işi yapıp emlak sektörüne dışarıdan müdahale edenlerin, eskiden başka iş ile uğraşıp şimdi emeksiz yemek sektörüyle iştigal edenlerin iştahını kabartmış ve yükselen kiraların aynı zamanda yükselen komisyon bedeli anlamına gelmesi ile manipülatif hareketler yoğun şekilde baş göstermiştir.
Enflasyon: Son dönemdeki yüksek enflasyon oranları, mal ve hizmet fiyatlarında olduğu gibi kira fiyatlarında da artışa neden olmaktadır. Ev sahipleri, artan maliyetlerini karşılayabilmek için kira bedellerini enflasyona göre güncellemektedir.
Yatırım amaçlı kiralama: Seydikemer’deki bazı konutlar, yatırım amaçlı olarak satın alınmakta ve kısa süreli kiralama yoluyla işletilmektedir. Bu durum, uzun vadeli kiralama seçeneklerini kısıtlamakta ve kira fiyatlarını yukarı çekmektedir.
Döviz kurundaki dalgalanmalar: Döviz kurundaki dalgalanmalar, özellikle yabancı uyruklu kiracılar için kira bedellerini etkileyebilmektedir. Döviz kuru yükseldiğinde, kira bedelleri de artmaktadır.
Yasal düzenlemeler: Kira kontratları ile ilgili yasal düzenlemeler de kira artışlarını etkileyebilmektedir. Örneğin, 2023 yılında yürürlüğe giren Kira Hukuku Kanunu’nda yapılan bazı değişiklikler, ev sahiplerine kira bedellerini belirlemede daha fazla esneklik sağlamıştır.
Kira artışlarında yeni düzenleme ile %25 sınırının kaldırılması elbette doğru bir karar oldu zira zaten haksız bir uygulamaydı ve aynı zamanda uygulanmıyordu, Seydikemer’de biz de %100 ve %90 seviyelerinde yaptığımız artışlardan dolayı iyi biliyoruz. ne var ki TEFE TÜFE paralelindeki artışlar da ev sahipleri için yeterli gelmediği için yine durum pek iç açıcı halde görünmüyor.
Sonuç olarak daha yüksek kira, daha yüksek komisyon kazancı mantığından hareketle Emlak sektörünün manipülasyonları ve ev sahiplerini kasıtlı şekilde kışkırttıkları gerçeği artık göz ardı edilemez. Devletin belirlediği %65 oranında artış yapan kiracının ev sahibine ”Ne yaptın sen yaaaa” diye gülen ve ”orada kiralar şundan aşağı olmaz” diye sözde uzman görüşü sunan bu manipülatörler aslında kendi bindikleri dalı da kestiklerinin farkında değiller.
Unutmamalılar ki kirası yükselen kiracı da aradaki açığı kapatmak için kendi elindeki imkanlar ölçüsünde kendi sektöründe fiyatları yükseltecektir. Bugün oturdukları yerden emeksiz yemek sektöründe ahkam kesenler, kirası kasıtlı yükseltilen kiracıların mutlaka eline düşecektir.
Son yıllarda, bazı emlakçıların fırsatçılık yaparak kira bedellerini suni olarak yükselttiğine dair birçok şikayet ve haber yer almıştır. Bu durum, hem kiracılar hem de sektörün itibarı üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir.
Emlakçıların kiraları bilerek yükselttiğine dair bazı göstergeler şunlardır:
- Farklı emlakçılarda aynı ev için farklı kira bedellerinin istenmesi: Aynı konumda, aynı özelliklere sahip bir ev için farklı emlakçılarda farklı kira bedelleri istenmesi, bazı emlakçıların piyasayı manipüle etmeye çalıştığına işaret olabilir.
- Ev sahiplerinin piyasa değerinin üzerinde kira bedellerine ikna edilmesi: Bazı emlakçılar, ev sahiplerini piyasa değerinin üzerinde kira bedelleri talep etmeye ikna ederek, daha yüksek komisyon kazanabilirler.
- Gerçek olmayan kira bedellerinin ilan edilmesi: Bazı emlakçılar, potansiyel kiracıları cezbetmek için gerçek olmayan kira bedelleri ilan ederek, daha sonra onları daha yüksek bedelleri kabul etmeye ikna etmeye çalışabilirler.
- Kiracıların sözleşmeye ek masraflar ödemeye zorlanması: Bazı emlakçılar, kiracıları sözleşmeye ek masraflar ödemeye zorlayarak, haksız kazanç elde edebilirler.
Eğer bir kiracısınız ve emlakçınızın kira bedelini haksız yere yükselttiğini düşünüyorsanız, yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:
- Farklı emlakçılardan fiyat teklifi alın: Aynı konumda, aynı özelliklere sahip diğer evler için ne kadar kira bedeli istendiğini öğrenin.
- Kira bedellerini araştırın: Bölgenizdeki emsal kira bedellerini araştırın ve emlakçınızın teklif ettiği bedelin bu bedellerle karşılaştırıldığında nasıl bir duruma olduğunu değerlendirin.
- Haklarınızı bilin: Kiracı olarak sahip olduğunuz hakları öğrenin ve bu hakları savunmaktan çekinmeyin.
- Yetkililere şikayette bulunun: Emlakçınızın haksız yere kira bedelini yükselttiğini düşünüyorsanız, Tüketici Hakları Derneği’ne veya ilgili kamu kurumlarına şikayette bulunabilirsiniz.
Emlakçıların etik ve sorumlu bir şekilde faaliyet göstermesi önemlidir. Kiracılar da haklarını bilmeli ve bu hakları savunmaktan çekinmemelidir. Yetkili merciler de emlak piyasasını düzenleyici ve denetleyici rolünü etkin bir şekilde yerine getirmelidir.
Unutmayın, kira bedelleri keyfi olarak değil piyasa koşullarına ve emsal bedellere göre belirlenmelidir.
İlginizi çekebilir: Saklıkent Kanyonu Fethiye (Seydikemer) Nasıl Gidilir? 2024 Giriş Ücreti Nedir?
İlginizi çekebilir: Tüketici Hakem Heyeti Başvurusu Nasıl Yapılır?
